Koninginnedag 1948

26 april 2023     Tekst en foto: Piet Nuijten

 

Koninginnedag wordt in Ulvenhout al heel veel jaren gevierd. Sinds begin jaren dertig van de vorige eeuw is het een jaarlijks terugkerend dorpsfeest.

 

De eerste jaren 

Na het op grootse wijze gevierde 650-jarig bestaan van Ulvenhout in 1937 werd in de jaren daarna Koninginnedag in Ulvenhout altijd feestelijk gevierd. Het was een eer om als dorpsgenoot in het bestuur van de Oranjevereniging te worden gekozen. 

Meestal bestond dat uit leden van de Gemeenteraad en vooraanstaande leden van de Boerenbond. Jaarlijks verscheen dan wel een keer een statiefoto van zo’n bestuur in de krant of weekblad. Allemaal heren in een zwart kostuum en nors kijkende gezichten. De belangrijkste persoon, de Voorzitter, netjes midden op de eerste rij in een antieke stoel.

Toen in 1940 de oorlog uitbrak was het verboden dergelijke feesten nog te vieren. Toch bleef op papier de Oranjevereniging bestaan. Echter al vroeg in de eerste jaren van de oorlog bleek de Voorzitter te sympathiseren met de Duitse bezetter als lid van de N.S.B.

 

Nieuw begin

Vrijwel direct na de bevrijding van Zuid-Nederland werden overal de Oranjeverenigingen weer actief. Het verenigingsleven, dat tijdens de oorlog vele jaren had stilgelegen, kwam weer tot volle bloei. De Oranvereniging liep hierin voorop, wat tijdens de bevrijdingsfeesten al duidelijke tot uiting kwam. Het werd een vereniging die meer met de tijd meeging. Bestuursleden kwamen meer uit alle geledingen van het dorpsleven. Wat vroeger onmogelijk leek, dat vrouwen in het bestuur zaten, werd nadien een normaal gegeven. Zelfs zo, dat vaak meer vrouwen de kar in de vereniging trekken.

 

Jeugd

Het was ook in die beginjaren kort na de oorlog dat er meer aandacht kwam voor de kinderen. Ik herinner me dat op het oude voetbalveld van U.V.V. de eerste spelen werden gehouden. Dat veld lag in het Huidige Markdal waar nu het shotveld ligt. De Mgr. Van Hooijdonkstraat was toen een zandpad dat vanaf de Dorpstraat langs het voetbalveld naar het kippenbruggetje liep.
Zaklopen, koekhappen en kegelgooien kan ik me nog wel herinneren. En wat ik beslist niet kon, was mastklimmen. Je moest dan in een lange vlaggenmast klimmen met aan de top een fietswiel. Aan dat fietswiel hingen briefjes met een prijs die dan voor de klim verdiend werd. Ik heb het fietswiel nooit gehaald...

 

Afrikaantjes

Na de oorlog werd op Koninginnedag steeds vaker een corsage met oranje gedragen. Vooral bestuurders droegen sierlijke uitdossingen met oranjelinten. Dat de winkels zoals nu vol liggen met allerlei oranje kleding en versierselen was in die tijd nog niet. Er werden simpeler oplossingen verzonnen, als het maar oranje van kleur was. 
Koninginnedag werd toen op de verjaardag van Koningin Wilhelmina, op 31 augustus gevierd, midden in de zomer. De de tuinen stonden vol in bloei; zo ook de oranje afrikaantjes. Daar maakte men een corsage van die trots op die dag gedragen werd.


Koninginnedag 1948

Koninginnedag 31 augustus 1948, de dag dat Wilhelmina haar troon ging overdragen aan haar dochter, Prinses Juliana. Na de bevrijdingsfeesten van kort na de oorlog was deze dag voor het eerst weer eens een gelegenheid om feest te vieren. De Oranjevereniging had in de voorbereiding al heel wat werk verricht. Over enkele dagen verdeeld stonden veel activiteiten op het programma. Naast de kinderspelen werd er een grote oriëntatierit voor fietsers uitgezet. In alle cafés werd iedere avond gedanst.

 

Wielerdag

Maar het hoogtepunt was een wielerdag op gewone fietsen, verdeeld over twee leeftijdsgroepen. Het was de tijd dat Gino Bartali en Fausto Coppi toppers waren in het wielrennen. Hier in Nederland kwam de wielergekte sterk opzetten; ook bij ons, de tieners van die tijd. In de vakantie hadden we met vrienden onderling al menig wedstrijdje op het Gatbroek gereden.
De ouderen vanaf vijftig jaar startten die dag het eerst. Twee rondjes door het bos langs de toenmalige Fazanterie door de Kerkdreef en via de Annevillelaan naar de streep bij de kerk. De hoofdgroep vanaf 16- tot 50-jarigen moest 40 kilometer over hetzelfde parcours afleggen. En wie was de winnaar? Degene die geen mast in kon klimmen en meer dan 50 deelnemers de baas was...

 

Met Oranje groeten,

 

Peer van ’t Gatbroek

 

Het programma van Koningsdag 2023 vind je hier (n.v.d.r.)

Terug Schrijf reactie


Piet Nuijten alias Peer van 't Gatbroek

Foto: Marieke Peereboom-Hoeben

 

Piet Nuijten levert met enige regelmaat Mijmeringen van Peer van 't Gatbroek bij Ons Ulvenhout aan.

^ Naar boven